दुनाटपरी गाँसेर आम्दानी गर्दै बसन्तपुरका महिला

बसन्तपुर निवासी देउमाया ढेँगा मगरले दिनमा करीब एक सय दुनाटपरी गाँस्न भ्याउनुहुन्छ । फुर्सदमा गाँसेको दुना टपरी बेचेर उहाँले महिनाको सात आठ हजारसम्म आम्दानी गर्ने गर्नुभएको छ । घरमा त्यसै बस्न भन्दा फुर्सदको समयलाई सदुपयोग गरेर दुनाटपरी खुटेर आम्दानी गरे श्रीमानले कमाएको बचत हुने उहाँले बताउनुभयो । उहाँका श्रीमान विदेश हुनुहुन्छ । तर , उहाँले घरमै बसेर घरखर्च चलाउनलाई दुनाटपरीबाट नै आम्दानी गर्नुहुन्छ ।

यस्तै बसन्तपुरकै भुमिकला आले पनि विहान,साँझ र राती फुर्सदमा दुनाटपरी गाँसेर आम्दानी गर्दै आउुभएको छ । उहाँले भन्नुभयो ‘ फुर्सदको समयमा अरुका कुरा काटेर र मोाईल चलाएर त्यसै समय खेर फाल्नुभन्दा दुनाटपरी गाँसेर बस्यो आम्दानी पनि हुन्छ , आफूलाई खाँचो पर्दा अरुसंग सापटी माग्न पनि पर्दैन , घरखर्च चलाउनलाई पनि सजिलो हुन्छ । ’ उहाँले पात पाउने सिजनमा दैनिक चारसय सम्म दुना टपरी खुट्न भ्याउनुहन्छ । हप्तामा तिन दिन जंगलमा पात टिप्न जाने र फुर्सदको समयमा खुटेर आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ । दुनाटपरीबाट आएको पैसाले घरखर्च चलाउन र आफ्नो लागि आवश्यक सरसामाग्री किन्न सजिलो भएको उहाँले बताउनुभयो । मासिक दशबाह्र हजारसम्म उहाँले आम्दानी गर्नुहुन्छ ।

गाँउ नजिकै जङ्गल रहेकाले पनि सालको पात सजिलै उपलब्ध भएकाले यहाँका स्थानीयको आम्दानीको स्रोत बनेको छ ।

स्यानी कुमालले पनि फुर्सदको समय दुनाटपरी गाँसेर मासिक रुपमा सातआठ हजारसम्म आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ । ग्रामिण क्षेत्र भएका कारण अन्य काम पाउन गाह्रो हुने हुँदा सालको पात यहाँका महिलाको आयआर्जनको माध्यम बनेको छ । ‘अन्य काम पाईंदैन् । यसैबाट भए पनि छोराछोरी पढाउन । नुनतेल खानलाई भएको छ । ’ कुमालले भन्नुभयो । बाह्र तेह्र वर्षको हुँदादेखि नै कुमालले दुना पटरी खुटेर बिक्री गर्दै आएको बताउनुभयो ।

यहाँ खुटेको दुना टपरी गाउँमै आएर उद्योगले लैजाने गर्छन् । जिल्लाको चोरमारा , कावासोती , देवचुली , गैंडाकोटमा रहेका दुनाटपरी उद्योगहरुले खरीद गर्ने गरेको कुमालले बताउनुभयो । पहिले उद्योगमा आफैँ लैजानुपथ्यो तर , अहिले उद्योगले दुनाटपरी लिन घरमै गाडी लिएर पुग्ने गर्दा सहज समेत भएको उहाँको भनाई छ । दुःख गरे अनुसारको रकम भने नपाएको उहाँको गुनासो छ । पात टिप्न , घरमा ल्याएर खुटेर सकाउने उठाउने गर्दा धेरै मेहेनत लाग्ने उहाँ बताउनुहुन्छ । तर , मेहेनत अनुसारको पैसा भने नपाएको उहाँको गुनासो छ ।

यहाँका अधिकाशं महिलाहरुले दुनाटपरी खुटेर आयआर्जन गर्ने गरेका छन् ।